Auteursrecht in de IT-sector

Ik ben voor Trends Magazine een artikel aan het schrijven over auteursrechten in de Belgische IT-sector, naar aanleiding van een onderzoek van KPMG over de impact van de beslissing van Vincent Van Peteghem. Hebben jullie weet van (middel)grote Vlaamse IT-bedrijven die developers niét met auteursrechten uitbetaalden? Ik heb Cegeka al, maar zou er graag nog 1 of 2 andere vermelden als voorbeeld van bedrijven waar het niet werd toegepast.

3 likes

Heb een paar vrienden gevraagd, maar zonder succes :slight_smile:

Ben wel geïnteresseerd in het artikel!

1 like

Misschien wat off-topic, maar ik kreeg dit nog mee van Creative Shelter een week of 2 geleden.

Dag Wouter,

Ik koppel hierbij even terug op jouw vraag.

Op 10 oktober 2023 werd een beslissing gepubliceerd van de rulingcommissie waarin de fiscus hetzelfde standpunt volgt als minister van Financiën Vincent Van Peteghem, namelijk auteursrechten op IT-consultancy prestaties - broncode én voorbereidend werk - komen volgens de fiscus niet langer in aanmerking.

De uitsluiting geldt enkel voor IT-development gerelateerde prestaties, maar niet voor UI/UX-design. De vergoeding voor het toekennen van auteursrechten op het ontwerp van een interface blijven dus wel onder het fiscale gunstregime vallen.

Wanneer je niet meer in aanmerking zou komen voor het gunstregime, is volgende overgangsregeling echter nog van toepassing in aanslagjaar 2024 (inkomstenjaar 2023):

  • het maximumbedrag dat aan auteursrechten kan worden uitgekeerd bedraagt € 35.110
  • de verhouding tussen de auteursrechten en de totale vergoeding mag niet meer zijn dan 50%
  • het gemiddelde van de in de laatste 4 jaar ontvangen auteursrechten mag niet meer bedragen dan € 70.220
  • behoud van het stelsel van de forfaitaire kosten maar beperkt tot 50%
    • schijf van 0 tot € 9.360 : 50%

Mocht je hier verder nog vragen bij hebben, mag je mij altijd contacteren.
Warme groet,

3 likes

Dit artikel wil ik ook wel lezen… wij pasten het zelf ook niet toe, maar, wij zijn maar een kleine onderneming natuurlijk. Ik merk wel dat het bij de grotere consultancy firma’s (ik wil nu hier geen namen posten) wel wat impact heeft, en zeker hoe men er mee omgaat en mensen die vertrekken (omwille van het al dan niet compenseren)… dat heb ik gemerkt in een recente aanwervingsronde waar we toch een paar sollicitanten over de vloer kregen die vertrokken bij hun huidige werkgever omdat de compensatie niet afdoende was.

Nu, de wettekst waar men naar verwijst is volgende: " Voortaan genieten alleen houders van een kunstwerkattest nog van de voorkeursregeling als roerende inkomsten.

Heeft de auteur van een beschermd werk dat attest niet, dan moet hij de rechten, in het kader van de overdracht of de verlening van een licentie, overdragen of in licentie geven aan een derde voor mededeling aan het publiek, voor openbare uitvoering of opvoering, of voor reproductie ."

Daar heb ik ook nog wel wat kritische bedenkingen bij, want, wie de wettekst goed leest kan toch nog wel wat vragen stellen:

  • Als ik open source code schrijf, mag ik daar dan wel het auteursrecht op toepassen? Want het uitsluiten van de IT-sectir wordt niet expliciet genoemd. Het is omdat software “niet publiek gedeeld” wordt dat het er niet meer zou onder vallen. Dat is dus niet zo bij open source. En open source staat niet per definitie niet aan onbetaald of gratis
  • Als software verdeeld wordt over meerdere klanten, is dat dan geen reproductie? Volgens mij wordt dat dan toch meermaals gereproduceerd. Of je nu een binary kopieert of een schilderij lijkt me net hetzelfde, het creatieve zit hem enkel maar in het origineel (code schrijven of schilderen). En hoeveel keer moet je het reproduceren om in de categorie reproduceren te vallen? Is één reproductie genoeg?
  • Als Creative Shelter aangeeft dat het wel lukt voor UI design, is dat dan gebaseerd op het publiek aspect van een UI, of, omdat het design is? En als het dan design is, moet je dan een kunstwerkattest aanvragen? En als het voor website design wel mag, waarom mag het dan niet voor front-end code die ook iedereen kan zien en gebruiken? Bij een toneelstuk zie je het achterliggend werk dat uitgeschreven is ook niet, en zie je het enkel maar in actie. Datzelfde kan je ook zeggen voor een UI.

Ik was altijd van de overtuiging dat het wachten zou zijn tot de eerste grote speler naar het gerecht trekt en de rechter een uitspraak doet om de zaak uit te klaren, maar, blijkbaar wil niemand dat risico lopen en is men er van overtuigd dat het in de software niet langer meer mogelijk is.

Ben er al even weg, maar ik weet met zekerheid dat geen enkel bedrijf onder de Cronos groep hier aan mee deed.

1 like

Mijn stuk is intussen klaar, heb uiteindelijk weinig bedrijven bij naam genoemd, het vertrok vooral van een studie van KPMG die de impact ervan had becijferd. Binnenkort in Trends Magazine, nu al op het forum (eindredactie moet er nog over gaan, kan zijn dat er hier en daar nog tikfouten staan):

Ontwikkelaars verliezen meer dan 3000 euro per jaar door hervorming fiscaal auteursrechtenregime

Toen Vincent Van Peteghem de auteursrechten wilde hervormen, steigerden verschillende spelers in de IT-sector. Een studie van KPMG berekent nu de impact van die hervorming - en die is niet rooskleurig.

Toen in 2008 het auteursrecht in België hervormd werd, was er al meteen onduidelijkheid over hoe men die fiscale gunstmaatregel correct moest toepassen. Zo is in het Staatsblad van 22 april 2009 te lezen dat toenmalig Staatssecretaris voor Financiën Bernard Clerfayt mocht komen uitleggen hoe schrijvers met een vennootschap gebruik konden maken van het auteursrecht. Als maker van ‘originele werken’ konden ze genieten van een belastingvoordeel dat hen netto tot wel 30 procent meer opleverde.

Vijftien jaar later bleken niet alleen schrijvers ‘originele werken’ te maken, maar ook meer en meer ontwikkelaars van software en digitale producten. In de IT-sector gingen meer en meer bedrijven het gunstregime toepassen. Daar waar in 2013 voor 108,5 miljoen euro aan auteurs­rechten werd aangegeven, was dat in 2021 al 465,5 miljoen euro. ‘Meer en meer werd het opgenomen in het salarispakket, een beetje zoals een bedrijfswagen of maaltijdcheques in andere sectoren’, zegt Thomas Goemaere, Director People Services bij KPMG Belgium. ‘Hier en daar was er wel nog een bedrijf die het om principiële redenen niet toepaste, maar ik denk dat minstens de helft van de techsector er gebruik van maakte.’

Een hervorming met een zure nasmaak

Die principiële redenen lagen ook aan de basis van een hervorming die Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) vorig jaar besloot door te voeren. Om de wildgroei van het systeem en het bijhorende misbruik in te perken werd besloten om terug te keren naar de oorspronkelijke doelstellingen, waarbij het systeem vooral bedoeld was voor kunstenaars met een onregelmatiger inkomen, die afhankelijk zijn van inkomsten uit werk dat publiek verspreid wordt.

‘Dat schoot in het verkeerde keelgat bij de techbedrijven’, zegt Goemaere. ‘Na een parlementaire vraag in 2011 was al expliciet gezegd dat de IT-sector ook van het auteursrecht gebruik mocht maken, en vanaf 2014 werden de eerste rulings met de fiscus afgesloten. De bedrijven die auteursrechten gebruikten om hun ontwikkelaars te verlonen zijn daar ook altijd open over geweest.’

Aanvankelijk reageerde de sector afwachtend, en leek ze zich zelfs te kunnen vinden in het voorstel. ‘De fiscale koterij moest eruit. We hebben er ook altijd over gewaakt om het systeem niet excessief toe te passen’, liet Matthias Geeroms, CEO van Lighthouse (het voormalige OTA Insight) in april in DataNews optekenen.

‘Initieel was het plan om het terugdringen van deze regel te kaderen in een brede hervorming, die er niet gekomen is. Ik hoor van veel bedrijven dat het vooral zonde is dat er geen groter plan is doorgevoerd. Het is een besparingsoperatie van 75 miljoen op een begroting van miljarden, met amper een overgangsperiode. Het voelt als een symbolische druppel op een hete plaat’, zegt Goemaere.

De discussie werd op de spits gedreven toen in juli zeven IT-bedrijven en een zeventigtal softwareontwikkelaars naar het Grondwettelijk Hof trokken om de interpretatie die Van Peteghem aan de wet geeft aan te vechten. Een uitspraak wordt pas eind 2024 verwacht.

3000 euro minder per jaar

Rest nog maar de vraag of er effectief 75 miljoen euro zal bespaard worden met de hervorming van het auteursrecht, want een studie die Goemaere en zijn collega’s Yani Hullaert en Jonathan Bomal bij KPMG Belgium uitvoerden is allesbehalve rooskleurig. ‘Er is al veel in de media over deze beslissing gepraat, maar wij bevroegen 24 bedrijven die samen meer dan 4000 werknemers hebben om de impact in kaart te kunnen brengen. De kleinste onderneming heeft minder dan 10 werknemers, de grootste meer dan 1000.’

Uit dat onderzoek blijkt dat IT’ers netto gemiddeld 3310,55 euro per jaar zullen verliezen, een bedrag dat volgens Goemaere zelfs nog een onderschatting is. ‘Voor de ene functie werden al meer auteursrechten toegepast dan voor een andere, maar het is zeker niet uitzonderlijk dat er senior profielen zijn die meer dan 6000 euro zullen inleveren’, klinkt het.

Dat verlies compenseren zou bedrijven bruto gemiddeld 9956,07 euro kosten, berekende KPMG. Lang niet iedereen is van plan om dat te doen: slechts in 21% van de gevallen zullen de technische profielen volledig gecompenseerd worden. Iets meer dan de helft van de IT’ers zal deels gecompenseerd worden en bij een vijfde wordt geen compensatie voorzien. ‘Bij het grootste bedrijf dat we bevroegen zou deze wijziging een impact van meer dan 10 miljoen hebben. Twee op de drie ondernemingen met meer dan 250 werknemers in ons onderzoek voorziet geen compensatie.

We zien daarbij dat veel bedrijven dit moment aangrijpen om hun loonbeleid te hervormen. De populairste elementen die wij zien, zijn het cafetariaplan, de CAO 90 loonbonus, het mobiliteitsbudget of een netto onkostenvergoeding.’

Aanwerven in het buitenland

De hervorming zorgt er niet alleen voor dat bedrijven hun getroffen werknemers gaan compenseren, maar ook dat ze hun kostenstructuur herbekijken. Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat 79% een impact op het aanwervingsbeleid verwacht, en de helft is geneigd om voortaan meer in het buiten- dan binnenland aan te werven.

‘Door de afschaffing van de auteursrechten kijken wij meer richting het buitenland voor de aanwerving van bepaalde profielen. Het is duidelijk dat onze buitenlandse kantoren hierdoor relatief aantrekkelijker worden en omgekeerd wordt het moeilijker om buitenlandse talenten te overtuigen om naar België te komen’, zegt Frederik Vandenberghe, CFO van de dataspecialist Skyline Communications. Een ander ondernemer, die anoniem wenst te blijven en wiens bedrijf deel uitmaakt van een internationale groep, zegt dat de hervorming van het auteursrecht al tot een ontslagronde heeft geleid.

Thomas Goemaere van KPMG: ‘Met ons onderzoek gaan we voorbij de anekdotiek. We zien echt wel een brede tendens in de sector, en die is niet positief. Deze hervorming zal nooit 75 miljoen euro opleveren, maar waarschijnlijk net geld kosten door de negatieve impact op de tewerkstelling in België.’

9 likes

Tof artikel, maar dit deel snap ik niet. Hoe wordt die 75 miljoen bespaard en waarom zou dat niet lukken?
Kan natuurlijk ook aan die 4 moscow mules liggen, dat m’n brein wat traag is …

Het auteursrecht is een belastingsvoordeel/fiscaal gunstregime. Door dat systeem af te bouwen verwachtte de Minister van Financiën 75 miljoen euro te besparen.

Ik snap ook wel niet goed hoe dit bespaart? Het is toch niet dat de overheid nu geld uitgeeft. Ik zou verwachten dat ze op meer inkomsten rekenen.

Dat is een kwestie van semantiek, de overheid ziet de “toegift” van belastingsvermindering (wat Auteursrechten-systeem is) als een uitgave. Het is geld dat ze normaal zouden moeten krijgen. Die inkomsten stonden dus altijd in de boeken, maar er stond een lijn onder met een “uitgave”. Het bedrag naast die uitgave is nu dus met 75Mio EUR verlaagd.

Volledig eens met punt dat die maatregel niet zal opbrengen wat ze ambieerden, en dat het hele circus errond (de hetze in de media, de vele discussies tussen privé en bedrijven, het werk binnen bedrijven om uit te zoeken of ze al dan niet een oplossing kunnen / willen bieden aan werknemers, hoe ze dat gaan financieren, aanpassen arbeidscontracten enz enz) leidt af van waar het echt om zou moeten gaan, in een tijd waarin het economisch sowieso al geen pretje zal worden voor vele bedrijven in de sector.
Van Peteghem heeft misschien een sprintje gewonnen, zal straks wel ergens een andere zetel krijgen, maar de vraag is of hij daarmee de race niet heeft verknoeid voor iedereen. Het had altijd een volledige grondige hervorming met integrale impact moeten zijn. Er individuele stukjes uit plukken die vooral de staatskas ten goede komen is een grote fout.

4 likes

+1 @inframe

Zonder er een te politieke discussie van te maken: Van Peteghem hàd een grondige hervorming met integrale impact voorgesteld hé, die andere partijen uiteindelijk hebben getorpedeerd: https://www.standaard.be/cnt/dmf20230301_98295629

Niet de politieke toer opgaan… 't was hier nu juist plezant :wink:

Veel te laat, maar wij bij madewithlove w(e/o)rden ook een stuk via die regeling betaald.

Vreemd genoeg, is de burger in mij blij dat zo’n absurde regeling wordt afgeschaft, al had ik er zelf ook baat bij. Voor mij mogen ze gerust nog wat absurditeiten afschaffen, zoals eco- en maaltijdcheques. (“Shit, mijn ecocheques moeten op. Hmm, nog vlug wat houtblokken kopen in de Brico om op te stoken op een zomeravond.”)

Daarnaast: I love simplicity. Ik denk dan altijd aan alle software en mensen die achterliggend zo’n systemen moeten bouwen en onderhouden. Dat kost ook nog eens zoveel… Maar bon jobcreatie waarschijnlijk…

En ik begrijp dat de sector dit gecompenseerd wil zien in lastenverlaging, maar het argument dat men nu vlugger dan vroeger naar het buitenland zal gaan voor resources, volg ik niet. Dat is al veel langer aan de gang dan die auteursrechten. En diezelfde bedrijven zijn zelf naar low cost landen gegaan om meer marge te kunnen pakken op services dan met local resources (en ook wegens tekort aan werkkracht.)

1 like

Ook veel te laat, ik zat vroeger bij Cronos en voor zo ver ik weet werd dit niet gebruikt. (Kunnen bedrijven zijn van wel, ik ken ze niet allemaal:) )